linux ile maceram 2000'li yıllar, üniversite hayatım ile başlar.
o zamanlar bir arkadaşım sayesinde tanıştım, internet kafesi vardı. erzurumda ata kafe.
suse'yi önermişti, o zamanlar her köşe başında olan cdcilerden birine gidip istemiştim. tamam 7 cd tanesi 2 liradan veririm dedi. sonra cdleri almaya gittiğimde "bu çok detaylı programmış cdsi 2 lira olmaz 5 lira" demişti ulen free-beleş dağıtan linux için feci program deyip fark istedi tabi ki vermedim ve cdleri almadım.
sonra kafeden mandreke linux indirdim o zamanlar vardı şimdi yok ama türevleri var, ve adı mandriva olarak devam ediyor.
ve tabiki gelecek linux var. ya da vardı. artık yok. birçok dağıtımda olduğu gibi.
ki bence linux'un en büyük derdi bence bu "vardı" meselesi. bir şekilde aklına esen bir heyecan ile dağıtım çıkartıyor bir süre sonra yok oluyor.
dağıtımlar için bakınız:
https://linux.org.tr/dagitimlar-kilavuzu/
https://distrowatch.com/
yaşan ve ölen dünya kadar türk dağıtımı da var linux camiasında ( neyse ki bsd camiasına saran olmamış)
hoop şimdiye dönelim,
bu zamana kadar dünya kadar dağıtım kurdum ve bazı fikirlerim oluştu
- bir her önüne gelen dağıtım çıkarıyor, camia da bu iş özgünlük-özgürlük bakışı ile olumlu görünse de bence değil. hatta geçenlerde bir yazı okumuştum (adresini aradım ama bulmadım) linux camiası çiftliğe döndü. önce sadece penguen vardı şimdi yılanından kuşuna her türlü hayvanat var diyor. haksız değil.
devam etmeden önce şunu söyleyeyim, ben son kullanıcıyım, üretici, yazılımcı değilim, yani müşteriyim. bunca zamandır linux kullanıcıyım iki satır terminal kodu bilmem. terminalden program kurmuşluğum yoktur.
ve doğal olarak linux ile kıyaslamam da ms windos işletim sistemini baz alıp onunla kıyaslayacağım.
windows tarafında tek dağıtım var şuan çoğunlukla win7 ve win10 kullanılıyor. arada vista ve win8.1 kullananlar da hatta yıl olmuş 2019 winXP bile kullanılıyor.
benim ise, kalbim linux ama mantığım win diyor :D
asus eee laptopumda win7 ile sorunsuz çalışan dahili hoparlör (bakınız ses kartı demiyorum, çünkü o çalışıyor) arc, mint, ubuntu, solus vs on küsür dağımda çalışmadı, kulaklık takınca ses geliyor ama.
ayrıca hp 5810 yazıcım da çalışmadı.
windows'da çalışıyor çalışmasa da driver desteği var next diyorsun çalışıyor. kodlama yok. formlarda gezinip çözüm aramak yok.
dağıtım tercihim
debian-ubuntu tabanı güzel ama ikisi de son kullanıcı için güzel değil. o yüzden mint candır.
pardus da güzel kurulum ekranını beğenmedim debian tabanlı olup mö bir yapı tercih etmeleri anlaşılır değil.
ayrıca yuvarlanan dağıtım mantığı süper o yüzden arch da süper ama dağıtım tercihim archman hem de yerli.. arch tabanlı ve yerli olan aylinux da bazen hata verse de güzel.
solus da güzel tercih edilebilinir.
pisi de güzel iş görür. hem yerli.
yerlilerden fux ve milis'i sevmedim.
centos, eos, suse, zorin, fedora ve başka onlarcasını denedim pek sevmedim zaten diğer dağıtımlardan da farkları yok. anca heyecan aramak oluyor. bazıları kasıyor, başkaları donanımlarda sorun çıkartıyor, diğerleri kullanıcı dostu değil vs vs vs sıkıntılı olabiliyorlar.
dağıtım demek farklı kodlar demek.
farklı kurulum dosyaları demek win'deki .exe gibi her dağıtımda bu dosya değişiyor .deb ya da .rpm ya da .pisi hatta yeni fark ettim ubuntunun .deb'i ile debianın .deb'i bile farklı olabiliyormuş. ne gerek varsa.
bir de .tar.gz dosyaları var ki oraya girmiyorum.
win için tek bir dosya .exe işe yararken linux da çeşitlilik adına her türlü dosya var mübarek
neyseki yazılım kütüphaneleri sayesinde andoid'deki google play ios'daki apple itunes gibi program indirilecek yerler, marketler. var da ayrıca bir şeye çoğu zaman ihitiyaç kalmıyor. donanımlar için durum farklı az zorlamak lazım.
o işin kolayı var ama nasıl yapılır bilmiyorum, yazılımcı değilim.
kaynak kodları ve bu linux programlarının her dağıtım için ayrıca derlenmesi yerine dağıtımlar son kullanıcılar için aptget gibi bu kodları benim dağıtımım için derle-kur programı olsa. süper olur. donanımcılar da kaynak kodu yazar biter. belki. bilemedim.
bir de her iş için çıkmış ayrı bir dağıtım var
https://ubuntustudio.org/download/ bakınız
hadi güzel fikir de windows'da da benzer işleri yapanlar var ayrı bir dağıtım yok. konu ile ilgili 3-5 program kuruyorsun oluyor bitiyor kocaman bir dağıtım hazırlamaya çalışmak!!!
dağıtım seçtin iş orada da bitmiyor bir de masa üstü ortamını seçeceksin.
gnome, kde, xfce, mate, budge, dde vs bir onlarca seçenek de burada var.
her dağıtım bu ortamlardan en az 2-3 tanesini otomatik sunuyor (
sadece ubuntu da
masa üstü ortamları yazısı
gnome ve kde sürümleri geçiyorum, sevmedim ve pcleri kasıyor...
bence xfce, cinnamon ve mate yeterli, budge de solus da güzel oluyor. diğerleri fazlalık bana göre ihtiyacı olan olabilir unu bilmem.
belki dde masaüstü için değil tabletler için olsa tabletlerde android çağı biter linux dde çağı başlar onu çok sevdim ama pc için cinnamon varken gerek yok bence.
tabi ki bu son kullanıcı yorumum.
illaki farklı masaüstleri tercih edilecek ise program marketlerinde zaten oluyor genelde ama ilk defa kullanacaklar için sıkıntı olabiliyor ki ben az buçuk kullanmış biri olarak söylüyorum ki hiç kolay olmuyor bu yüzden bir önerim var.
program marketleri gibi masa üstü marketi olsa isteyen oradan kursa yönetse 2-3 farklı masa üstü olanlarda açılışta tercih ederek giriş yapabilse güzel olurdu.
ve benim gibi ms windostan linuxa taşınmak isteyenler için referans olması için bu satırları yazıyorum.
dağıtım işi bitti şimdi de programlar aynı işi yapan bir çok program var...
open office org
libre office
video oynatıcılar bir dünya...
hani ticari amaçlı kurumları anlıyorum maksat para kazanmak
linux açık kaynak ve çoğunlukla programlar ücretsiz ya
yani dağıtımlar ve programlar çoğunlukla gönüllülük ile yapılıyor ve dağıtılıyor ya
nedir bu bölünmeler
80 öncesi sol örgütler
ya da ösym sınav isimleri gibi bir sürü kısa isimli program vs
isteyen yapsın karışmam ama
demem o ki
arkadaş madem bu kadar program yapma, dağıtma bilginiz beceriniz var
enerjiniz, motivasyonunuz var
yapsanıza sorunsuz bir linux
illa hasan linux diye dağıtım mı olmalı ben bunu yaptım en iyi dağıtım bu bunu kullanın...
zaten camia birlikte bir şeyler yaparak yaratılmış, büyümüş ama hantal temizlenin fazlalıklarınızdan
diyet yapın, linux camiası bence obez olmuş biri bu duruma dur demeli
ve sorunsuz linuz için çalışmalar başlamalı...
o zamanlar bir arkadaşım sayesinde tanıştım, internet kafesi vardı. erzurumda ata kafe.
suse'yi önermişti, o zamanlar her köşe başında olan cdcilerden birine gidip istemiştim. tamam 7 cd tanesi 2 liradan veririm dedi. sonra cdleri almaya gittiğimde "bu çok detaylı programmış cdsi 2 lira olmaz 5 lira" demişti ulen free-beleş dağıtan linux için feci program deyip fark istedi tabi ki vermedim ve cdleri almadım.
sonra kafeden mandreke linux indirdim o zamanlar vardı şimdi yok ama türevleri var, ve adı mandriva olarak devam ediyor.
ve tabiki gelecek linux var. ya da vardı. artık yok. birçok dağıtımda olduğu gibi.
ki bence linux'un en büyük derdi bence bu "vardı" meselesi. bir şekilde aklına esen bir heyecan ile dağıtım çıkartıyor bir süre sonra yok oluyor.
dağıtımlar için bakınız:
https://linux.org.tr/dagitimlar-kilavuzu/
https://distrowatch.com/
yaşan ve ölen dünya kadar türk dağıtımı da var linux camiasında ( neyse ki bsd camiasına saran olmamış)
hoop şimdiye dönelim,
bu zamana kadar dünya kadar dağıtım kurdum ve bazı fikirlerim oluştu
- bir her önüne gelen dağıtım çıkarıyor, camia da bu iş özgünlük-özgürlük bakışı ile olumlu görünse de bence değil. hatta geçenlerde bir yazı okumuştum (adresini aradım ama bulmadım) linux camiası çiftliğe döndü. önce sadece penguen vardı şimdi yılanından kuşuna her türlü hayvanat var diyor. haksız değil.
devam etmeden önce şunu söyleyeyim, ben son kullanıcıyım, üretici, yazılımcı değilim, yani müşteriyim. bunca zamandır linux kullanıcıyım iki satır terminal kodu bilmem. terminalden program kurmuşluğum yoktur.
ve doğal olarak linux ile kıyaslamam da ms windos işletim sistemini baz alıp onunla kıyaslayacağım.
windows tarafında tek dağıtım var şuan çoğunlukla win7 ve win10 kullanılıyor. arada vista ve win8.1 kullananlar da hatta yıl olmuş 2019 winXP bile kullanılıyor.
benim ise, kalbim linux ama mantığım win diyor :D
asus eee laptopumda win7 ile sorunsuz çalışan dahili hoparlör (bakınız ses kartı demiyorum, çünkü o çalışıyor) arc, mint, ubuntu, solus vs on küsür dağımda çalışmadı, kulaklık takınca ses geliyor ama.
ayrıca hp 5810 yazıcım da çalışmadı.
windows'da çalışıyor çalışmasa da driver desteği var next diyorsun çalışıyor. kodlama yok. formlarda gezinip çözüm aramak yok.
dağıtım tercihim
debian-ubuntu tabanı güzel ama ikisi de son kullanıcı için güzel değil. o yüzden mint candır.
pardus da güzel kurulum ekranını beğenmedim debian tabanlı olup mö bir yapı tercih etmeleri anlaşılır değil.
solus da güzel tercih edilebilinir.
pisi de güzel iş görür. hem yerli.
yerlilerden fux ve milis'i sevmedim.
centos, eos, suse, zorin, fedora ve başka onlarcasını denedim pek sevmedim zaten diğer dağıtımlardan da farkları yok. anca heyecan aramak oluyor. bazıları kasıyor, başkaları donanımlarda sorun çıkartıyor, diğerleri kullanıcı dostu değil vs vs vs sıkıntılı olabiliyorlar.
dağıtım demek farklı kodlar demek.
farklı kurulum dosyaları demek win'deki .exe gibi her dağıtımda bu dosya değişiyor .deb ya da .rpm ya da .pisi hatta yeni fark ettim ubuntunun .deb'i ile debianın .deb'i bile farklı olabiliyormuş. ne gerek varsa.
bir de .tar.gz dosyaları var ki oraya girmiyorum.
win için tek bir dosya .exe işe yararken linux da çeşitlilik adına her türlü dosya var mübarek
neyseki yazılım kütüphaneleri sayesinde andoid'deki google play ios'daki apple itunes gibi program indirilecek yerler, marketler. var da ayrıca bir şeye çoğu zaman ihitiyaç kalmıyor. donanımlar için durum farklı az zorlamak lazım.
o işin kolayı var ama nasıl yapılır bilmiyorum, yazılımcı değilim.
kaynak kodları ve bu linux programlarının her dağıtım için ayrıca derlenmesi yerine dağıtımlar son kullanıcılar için aptget gibi bu kodları benim dağıtımım için derle-kur programı olsa. süper olur. donanımcılar da kaynak kodu yazar biter. belki. bilemedim.
bir de her iş için çıkmış ayrı bir dağıtım var
https://ubuntustudio.org/download/ bakınız
hadi güzel fikir de windows'da da benzer işleri yapanlar var ayrı bir dağıtım yok. konu ile ilgili 3-5 program kuruyorsun oluyor bitiyor kocaman bir dağıtım hazırlamaya çalışmak!!!
dağıtım seçtin iş orada da bitmiyor bir de masa üstü ortamını seçeceksin.
gnome, kde, xfce, mate, budge, dde vs bir onlarca seçenek de burada var.
her dağıtım bu ortamlardan en az 2-3 tanesini otomatik sunuyor (
sadece ubuntu da
- Edubuntu
- Kubuntu
- Lubuntu
- Mythbuntu
- Ubuntu Budgie
- Ubuntu GNOME
- UbuntuKylin
- Ubuntu MATE
- UbuntuStudio
- Xubuntu
masa üstü ortamları yazısı
gnome ve kde sürümleri geçiyorum, sevmedim ve pcleri kasıyor...
bence xfce, cinnamon ve mate yeterli, budge de solus da güzel oluyor. diğerleri fazlalık bana göre ihtiyacı olan olabilir unu bilmem.
belki dde masaüstü için değil tabletler için olsa tabletlerde android çağı biter linux dde çağı başlar onu çok sevdim ama pc için cinnamon varken gerek yok bence.
tabi ki bu son kullanıcı yorumum.
illaki farklı masaüstleri tercih edilecek ise program marketlerinde zaten oluyor genelde ama ilk defa kullanacaklar için sıkıntı olabiliyor ki ben az buçuk kullanmış biri olarak söylüyorum ki hiç kolay olmuyor bu yüzden bir önerim var.
program marketleri gibi masa üstü marketi olsa isteyen oradan kursa yönetse 2-3 farklı masa üstü olanlarda açılışta tercih ederek giriş yapabilse güzel olurdu.
ve benim gibi ms windostan linuxa taşınmak isteyenler için referans olması için bu satırları yazıyorum.
dağıtım işi bitti şimdi de programlar aynı işi yapan bir çok program var...
open office org
libre office
video oynatıcılar bir dünya...
hani ticari amaçlı kurumları anlıyorum maksat para kazanmak
linux açık kaynak ve çoğunlukla programlar ücretsiz ya
yani dağıtımlar ve programlar çoğunlukla gönüllülük ile yapılıyor ve dağıtılıyor ya
nedir bu bölünmeler
80 öncesi sol örgütler
ya da ösym sınav isimleri gibi bir sürü kısa isimli program vs
isteyen yapsın karışmam ama
demem o ki
arkadaş madem bu kadar program yapma, dağıtma bilginiz beceriniz var
enerjiniz, motivasyonunuz var
yapsanıza sorunsuz bir linux
illa hasan linux diye dağıtım mı olmalı ben bunu yaptım en iyi dağıtım bu bunu kullanın...
zaten camia birlikte bir şeyler yaparak yaratılmış, büyümüş ama hantal temizlenin fazlalıklarınızdan
diyet yapın, linux camiası bence obez olmuş biri bu duruma dur demeli
ve sorunsuz linuz için çalışmalar başlamalı...
Yorumlar